Vanaf vandaag is de AYA-zorg beschreven in de SONCOS-normering voor oncologische zorg. De SONCOS (Stichting Oncologische Samenwerking) is de samenwerking van wetenschappelijke verenigingen die de kwaliteit van de multidisciplinaire oncologische zorg wil verhogen. Elk jaar komen de leden de normering voor oncologische zorg met elkaar over een en elk jaar wordt de lat hoger gelegd. Dit jaar is expliciet gemaakt dat AYA’s doorverwezen kunnen worden voor leeftijdsspecifieke zorg bij een AYA-poli. Een strenge eis is dat AYA’s voor de start van de behandeling een gesprek over mogelijk behoud van vruchtbaarheid (fertiliteit) aangeboden moeten krijgen, zo nodig in een ander ziekenhuis.
Lees hieronder de kwaliteitscriteria voor AYA-zorg zoals verwoord in het SONCOS normeringsrapport 2020.
Kwaliteitscriteria AYA-zorg
AYA’s (Adolescents and Young Adults) zijn gedefinieerd als mensen die tussen de 18 en 35 jaar zijn gediagnostiseerd met kanker. Zorg voor AYA’s is opgezet vanuit het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Zorgnetwerk (www.ayazorgnetwerk.nl). Het netwerk is opgebouwd uit zes regionale zorgnetwerken.
- Voor ziekenhuizen die geen AYA-zorg hebben, geldt dat er vanaf diagnose voor AYA’s een medisch of verpleegkundig aanspreekpunt (contactpersoon) aanwezig is die kan doorverwijzen naar een regionaal AYA kenniscentrum waar een multidisciplinair AYA-poli zorgteam aanwezig is (www.ayazorgnetwerk.nl).
- Voor ziekenhuizen met AYA-basiszorg kan ter plekke door een gespecialiseerde verpleegkundige leeftijdsspecifieke zorg vanaf diagnose worden aangeboden. Voor complexe multidisciplinaire zorg kunnen patiënten worden doorverwezen naar een AYA-kenniscentrum of kan dit worden geconsulteerd.
- Het multidisciplinaire AYA-poli zorgteam van een AYA Kenniscentrum bij een UMC/AvL bestaat tenminste uit een medisch specialist, een verpleegkundig specialist oncologie met specifieke kennis over leeftijdsspecifieke problematiek en een psychosociale zorgprofessional. Hierbij is een mogelijkheid tot consultatie van andere voor de individuele patiënt relevante zorgprofessionals (zoals bijvoorbeeld klinisch arbeidsgeneeskundige).
- Elke AYA is conform de richtlijn fertiliteitspreservatie vóór aanvang van de anti-tumorbehandelingen geïnformeerd over de gevolgen voor zijn of haar fertiliteit en krijgt de mogelijkheid voor een counselingsgesprek door een gynaecoloog met expertise op het gebied van fertiliteitspreservatie aangeboden. Zo nodig wordt een AYA hiervoor doorverwezen als deze mogelijkheid er in het eigen ziekenhuis niet is.