Jong en kanker: dat verandert alles
Elk jaar horen ongeveer 3.900 jongvolwassenen tussen de 18 en 39 jaar in Nederland dat zij kanker hebben. Deze AYA’s (adolescents & young adults) zijn in de bloei van hun leven en verliezen bij de diagnose vaak de grip op hun leven. Bernhoven biedt deze patiënten vanaf nu leeftijdsspecifieke zorg en ondersteuning die samenhangt met hun medische behandeling. Bij deze zorg draait het om de vraag: “Wie ben jij en wat heb je nodig?” tijdens en ook na kanker. Het AYA-team van Bernhoven bestaat uit zorgprofessionals die specifieke kennis hebben over kanker op jongvolwassen leeftijd.
De meerderheid van alle kankerpatiënten is ouder dan 60 jaar, wat maakt dat jongvolwassenen veelal een uitzondering vormen in de wachtkamer. Deze AYA’s zijn de kinderafdeling ontgroeid en komen terecht tussen medepatiënten die hun vader of oma hadden kunnen zijn. Zij kampen met andere vragen, over bijvoorbeeld het afmaken van hun studie, solliciteren bij een eerste baan, het afsluiten van een hypotheek of het stichten van een gezin. Bovendien blijkt uit onderzoek dat kankercellen zich soms anders kunnen gedragen in een jongvolwassen lichaam dan in dat van ouderen en kinderen. Ook speelt erfelijke aanleg vaker een rol bij het ontstaan van de kanker. Het is dus belangrijk de behandeling zo goed mogelijk af te stemmen op deze jongvolwassen patiënten.
AYA-zorg binnen Bernhoven
“De jongvolwassen patiënt heeft normale vragen in een abnormale situatie. Het is heel waardevol om de patiënt goed te leren kennen door middel van een speciale intake (AYA-anamnese) en (medische) zorg en begeleiding op maat te kunnen verlenen”, zegt Joris van Extel, verpleegkundig specialist algemene gezondheidszorg binnen Bernhoven. Het AYA-kernteam van Bernhoven bestaat uit verpleegkundig specialisten, een medisch maatschappelijk werker en een internist-oncoloog. Dit team heeft regelmatig overleg met de AYA-poli van het Radboudumc.
“De jongvolwassen patiënt heeft normale vragen in een abnormale situatie. Het is heel waardevol om de patiënt goed te leren kennen door middel van een speciale intake (AYA-anamnese) en (medische) zorg en begeleiding op maat te kunnen verlenen”
Joris van Extel, verpleegkundig specialist Bernhoven
AYA Zorgnetwerk
Het AYA-team van Bernhoven werkt samen met het Radboudumc en is onderdeel van het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Zorgnetwerk. Binnen dit netwerk worden AYA-zorgverleners ondersteund en geschoold, wordt wetenschappelijk onderzoek gedaan naar kanker bij jongvolwassenen en expertise gedeeld. Zo blijft alle kennis en kunde over ‘kanker op AYA-leeftijd’ steeds actueel. Het AYA Zorgnetwerk is opgebouwd uit zes regionale zorgnetwerken waardoor AYA-zorg bij iedere AYA zo dichtbij als mogelijk voor handen is. Binnen de regionale netwerken zijn er AYA-kenniscentra bij de ums’s en het Antoni van Leeuwenhoek ziekenhuis, waar patiënten terecht kunnen met complexe problematiek. Het zorgnetwerk groeit omdat steeds meer ziekenhuizen en professionals uit de eerste lijn aansluiten. Samen gaan we uit van het principe: ‘Zorg, dichtbij huis als het kan, verder weg in een AYA-centrum als het moet.”
Meer informatie over de AYA-zorg in het Bernhoven vind je op hun website.
Een up-to-date overzicht van alle ziekenhuizen waar AYA-zorg geleverd wordt, is te vinden op de AYA-zorgkaart.
Tekst: Bernhoven / AYA Zorgnetwerk
Beeld: Bernhoven