In Nederland is de meerderheid van alle kankerpatiënten ouder dan zestig jaar, wat betekent dat AYA’s over het algemeen een uitzondering vormen in de wachtkamer. Jaarlijks horen zo’n 3.900 AYA’s dat ze kanker hebben. De kinderafdeling zijn ze inmiddels ontgroeid en dus belanden AYA’s tussen medepatiënten die, op basis van de hogere leeftijd, hun vader of oma hadden kunnen zijn. Daarnaast kampen AYA’s met andere vragen en zorgen, zoals: hoe met het verder met mijn studie? Kan ik solliciteren voor een eerste baan? Kan ik een hypotheek afsluiten of een gezin stichten?
AYA-zorg in het ETZ
In het ETZ krijgen ongeveer zeventig tot honderd AYA’s per jaar de diagnose kanker. Het ziekenhuis is voornemens om aan hen de AYA-basiszorg te verlenen binnen de reguliere oncologische zorg. De twee belangrijkste ingrediënten van de AYA-basiszorg: het herkennen én erkennen van een AYA. De volgende ETZ-kernwaarde sluit daar goed op aan: oog hebben voor onze patiënten. “De AYA’s zitten in een levensfase waarin veel gebeurd. Ze zijn bijvoorbeeld op weg naar zelfstandigheid of hebben een jong gezin”, zegt Mandy Smeulders, verpleegkundig specialist oncologie in het ETZ. “Het is dan van belang dat je als zorgprofessional weet wie de AYA’s zijn en wat er hun leven speelt.”
Wouter de Loos werd elf jaar geleden zelf een AYA. Als twintigjarige kreeg hij de diagnose botkanker en had hij veel baat bij de AYA-zorg. “Ze kijken écht naar jou als persoon. Als AYA ben je daarnaast aan zet, want je kan zelf aangeven waar je hulp en begeleiding bij nodig hebt. Zo had ik op een gegeven moment behoefte aan psychologische hulp, omdat ik niet meer vooruit kon kijken en weinig energie had om het positieve te kunnen zien”, vertelt hij. “Even later zat ik bij de psycholoog.” Een mooi resultaat van de AYA-zorg, die jou als AYA centraal stelt. “De verpleegkundigen nemen ook extra de tijd om met je te praten als ze zien dat je het nodig hebt.”
“Ze kijken écht naar jou als persoon. Als AYA ben je daarnaast aan zet, want je kan zelf aangeven waar je hulp en begeleiding bij nodig hebt. Tijdens mijn hele traject heb ik een verpleegkundig specialist gehad, die onderdeel was van de AYA-zorg.”
– Lees de ervaring van AYA-patiënt Wouter
AYA Zorgnetwerk
Het ETZ is onderdeel van het Nationaal AYA ‘Jong & Kanker’ Zorgnetwerk en is voornemens om het netwerk te gebruiken voor maximale kennisbundeling, -deling en- uitwisseling voor optimale AYA-zorg vanaf de diagnose. Het AYA Zorgnetwerk bestaat uit zes regionale zorgnetwerken, waardoor AYA-zorg voor iedere AYA zo dichtbij mogelijk beschikbaar is. Het ETZ behoort tot de regio Zuid/West en is verbonden aan het AYA-kenniscentrum van het Erasmus MC, waar AYA’s terecht kunnen met complexe problematiek. Samen gaan we uit van het principe: ‘Zorg dichtbij huis als het kan, verder weg als het moet’.
Meer informatie over AYA-zorg in het ETZ vind je op hun website.
Een up-to-date overzicht van alle ziekenhuizen waar AYA-zorg geleverd wordt, is te vinden op de AYA-zorgkaart.
Tekst: Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis / AYA Zorgnetwerk
Beeld: Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis