Ga naar de inhoud

AYA-anamnesetool

De ik-en-mijn bollen worden gebruikt als gespreksagenda tussen de zorgprofessional en de AYA tijdens consulten. Klik op één van de bollen en bekijk de vragen en interventies per thema.
Klik hieronder voor de handleiding (uitleg) voor zorgverleners over het gebruik van de anamnese.

Ben je patiënt? Download hier de volledige vragenlijst om te uitprinten!

Download the English version of the questionnaire.

Een cookie is een eenvoudig klein bestandje dat met pagina's van deze website wordt meegestuurd en door jouw browser op de harde schrijf van je computer wordt opgeslagen. De daarin opgeslagen informatie kan bij een volgend bezoek weer naar onze servers teruggestuurd worden. Deze cookies zijn noodzakelijk voor een goede werking van de Website.

Nog niet benoemde thema's
Vragen
  • Zijn er onderwerpen die nog niet benoemd zijn en die je wel graag wilt bespreken?
Gerelateerde onderwerpen
Intimiteit en seksualiteit
Vragen
  • Heb je een (liefdes)partner?
  • Heb je vragen over je eigen intimiteit en seksualiteit of met een partner (al dan niet vast of wisselend)?
  • Ervaar je problemen of veranderingen met intimiteit en seksualiteit?
  • Heb je vragen over ondersteuning bij problemen met je relatie en/of seksualiteit?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Bij bespreken van vragen over dit onderwerp de AYA motiveren om een eventuele partner hierbij te betrekken indien deze aanwezig is.
  • Probeer wanneer gewenst veranderingen op het gebied van seksualiteit bespreekbaar te maken. Denk aan alternatieven en aan belang van intimiteit (al dan niet in een relatie), juist in periodes van minder seksueel actief zijn.
  • Bespreek de mogelijkheid om te verwijzen naar een seksuoloog.
  • Verwijs de AYA naar www.sickandsex.nl
  • Verwijs de AYA naar de AYA podcast ‘De Bespreekkamer’.
Gerelateerde onderwerpen
Vruchtbaarheid en zwangerschap
Vragen
  • Heb je informatie gehad over mogelijke consequenties van de behandeling op je vruchtbaarheid/voortplanting?
  • Zijn er preventieve maatregelen ter behoud van vruchtbaarheid ondernomen?
  • Heb je een actuele kinderwens of kinderwens op termijn?
  • Heb je counseling (voorlichting) door een fertiliteitsarts aangeboden gekregen?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Geef/herhaal bij vragen zo nodig algemene voorlichting met betrekking tot fertiliteit in relatie tot de behandeling.
  • Overleg/regel met behandelaar (alsnog) een verwijzing naar fertiliteitsarts.
Gerelateerde onderwerpen
Emoties
Vragen
  • Heb je eerder in het leven te maken gehad met heftige emoties en hoe ben je daar mee omgegaan?
  • Ben je onzeker over je toekomst? Heb je angst (voor de dood)? [zie ook thema dood]
  • Kan je benoemen wat bij jou voor geestelijke kracht en stabiliteit zorgt? [zie ook thema zingeving]
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Probeer angst, somberheid en spanningen bespreekbaar te maken.
  • Kijk samen met de AYA hoe zelfredzaamheid en zelfvertrouwen bevorderd kan worden.
  • Aan wie of wat had de AYA steun in eerdere heftige situaties?
  • Schenk aandacht aan externe factoren als omgeving, kwaliteit van het eten, privacy en leeftijd van kamergenoten.
  • Signaleer wanneer er specialistische (AYA)-zorg nodig is en schakel deze in overleg met de behandelaar in.
  • Verwijs de AYA indien nodig door naar de geestelijk verzorger, maatschappelijk werk of psycholoog.
  • Bedenk dat deze vraagstukken juist in de follow-up kunnen (gaan) spelen en zorg voor continuïteit van zorg.
  • Wijs de AYA op patiëntenverenigingen afhankelijk van diagnose of lotgenotencontact: Stichting Jongeren en Kanker bijvoorbeeld of de tumorspecifieke patiëntenorganisaties.
Gerelateerde onderwerpen
Familie en gezin
Vragen
  • Heb je vragen over hoe om te gaan/communiceren met ouders, partner of kinderen?
  • Zijn er zaken veranderd of bemerk je spanning tussen gezinsleden (ouders, broers/zussen, partner, jonge kinderen) onderling sinds je ziek geworden bent?
  • Heb je het idee dat je ouders/naasten zich teveel zorgen maken?
  • Heb je zorgen over hoe je het gezin draaiende moet houden?
  • Voel je je veilig in de thuissituatie?
  • Heb je het gevoel dat mantelzorgers overbelast zijn/dreigen te worden?
  • Is er extra ondersteuning nodig voor jezelf of je naasten?
  • Bij (jonge) kinderen: wie heeft het ouderlijk gezag, of hoe is eventuele voogdij geregeld?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Stimuleer en faciliteer dat gezinsleden open en eerlijk met elkaar kunnen (blijven) communiceren ook/met name tijdens opnames.
  • Signaleer eventuele haperingen in contact en maak deze bespreekbaar.
  • Geef tijd en aandacht aan de belangrijke naasten > bespreek belang van balans in hun betrokkenheid en erken hun bezorgdheid (bijvoorbeeld bij ouders maar ook bij broers/zussen!).
  • Bespreek met de AYA en naasten altijd de mogelijkheid van een verwijzing voor psychosociale ondersteuning door maatschappelijk werker of psycholoog.
  • Bespreek de emotionele en praktische zorg voor het jonge gezin en de jonge kinderen.
  • Wijs de AYA en zijn/haar naasten op regionale/landelijke themabijeenkomsten van het AYA Zorgnetwerk en/of de AYA-kenniscentra, ook te vinden op www.jongerenenkanker.nl/events.
Gerelateerde onderwerpen
Vrienden
Vragen
  • Heb je vragen over het onderhouden/aangaan van vriendschappen?
  • Is het contact met vrienden veranderd sinds je ziek bent?
  • Heb je een voldoende ondersteunend netwerk om je heen?
  • Heb je behoefte aan contact met andere AYA’s?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Wijs de AYA op patiëntenverenigingen voor lotgenotencontact, zoals Stichting Jongeren en Kanker of de tumorspecifieke patiëntenorganisaties.
  • Wijs de thuiswonende AYA (18 - 25 jaar) op Stichting Xenia's Wish voor ondersteuning bij leuke activiteiten met vrienden.
  • Wijs de AYA op de beschikbare AYA tools bij de patiëntenorganisaties voor advies/hulp bij het vorm geven van het contact met vrienden (sociale netwerk).
Gerelateerde onderwerpen
Sport en bewegen
Vragen
  • Was je actief met sporten voorafgaande aan de diagnose?
  • Wil je tijdens en/of na de behandeling ondersteuning bij sporten?
  • Heb je op dit moment klachten van vermoeidheid?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Bespreek met de AYA het belang van sporten en bewegen.
  • Wijs de AYA op de mogelijkheid van ondersteuning door een oncologische fysiotherapie tijdens en na behandeling (zowel in het ziekenhuis als in de eerste lijn).
  • Verwijs de AYA naar een oncologische fysiotherapeut of oncologische revalidatie in de woonomgeving. Regel een verwijsbrief via de medisch/verpleegkundig specialist.
  • Wijs de AYA op de mogelijkheid van ondersteuning bij sporten en bewegen door Stichting Tegenkracht.
Gerelateerde onderwerpen
Uiterlijk
Vragen
  • Heb je vragen over bijvoorbeeld haarverlies, huidverzorging of zonnen?
  • Is door de ziekte/behandeling het uiterlijk veranderd? Zo ja: Hoe ervaar je dat?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Wijs op de mogelijkheden voor het aanschaffen van een haarwerk.
  • Bespreek, indien mogelijk, de toepassing van hoofdhuidkoeling.
  • Wijs op het risico van zonverbranding en geef adviezen over zonbescherming.
  • Wijs de AYA op het gebruik van pH-neutrale producten.
  • Wijs de AYA op patiëntenverenigingen afhankelijk van diagnose of lotgenotencontact: Stichting Jongeren en Kanker bijvoorbeeld of de tumorspecifieke patiëntenorganisaties.
  • Wijs de AYA op mogelijke alternatieven zoals bijvoorbeeld beschreven in het boek ‘Je lijf/je looks/je leven’ boek.
  • Sensitief omgaan (en vooral niet bagatelliseren van) met veranderingen in het uiterlijk van de AYA en hiervoor zo mogelijk praktische hulp bieden.
Gerelateerde onderwerpen
Eten en drinken
Vragen
  • Wat zijn je ideeën over voeding?
  • Heb je zorgen over afname of toename van het gewicht?
  • Gebruik je voedingssupplementen/vitaminepreparaten? (zie voor verdieping ook thema complementaire zorg)
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Regel zo nodig in overleg met de behandelaar een verwijzing naar de diëtist.
  • Laat indien dit is toegestaan de naasten eten van thuis mee nemen naar het ziekenhuis.
  • Indien van toepassing: Wijs de AYA op mogelijke negatieve invloed van voedingssupplementen/vitaminepreparaten op de werking van de medicatie van de behandeling.
  • Indien van toepassing: Bespreek met de AYA dat de behandelaar op de hoogte moet zijn van het gebruik van voedingssupplementen/vitaminepreparaten > bespreek met de behandelaar of hiervoor tijdens de opname/behandeling aanvullende maatregelen genomen moeten worden.
Gerelateerde onderwerpen
Zingeving
Vragen
  • Heb je vragen over keuzes die je hebt moeten maken na de diagnose, tijdens het behandeltraject of die je moet gaan maken in de periode daarna?
  • Wat inspireert je, waaruit haal je kracht of wat is/zijn jouw krachtbron(nen)?
  • Ben je gelovig?
  • Ben je bezig met levensvragen?
  • Ervaar je mentale problemen over de zin van het bestaan?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Bespreek met de AYA waar die zich op dit moment in het bijzonder mee bezighoudt.
  • Bespreek met de AYA wie die graag bij zich zou willen hebben ter ondersteuning.
  • Bespreek met de AYA waaraan die (bijvoorbeeld welke vormen van geloof of zingeving) steun of kracht ontleent.?
  • Probeer AYA’s met vertrouwen vooruit te laten kijken onafhankelijk van mogelijk succes op genezing, maar meer als ondersteuning van hun mentale kracht.
  • Gedurende gehele traject open staan om bovenstaande levensvragen met de AYA te blijven bespreken
  • Zo nodig een vorm van spirituele hulp/zingeving (bijvoorbeeld geestelijke verzorging) inschakelen, ook voor in de thuissituatie.
Gerelateerde onderwerpen
Palliatieve zorg
Vragen
  • Heb je begrepen dat je niet meer beter kunt worden? Hoe ga je hiermee om?
  • Hoe is de impact op je naasten dat je niet meer beter wordt?
  • Is er hulp nodig voor jou en/of je naasten (ouders, partner, kinderen)
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Koppel je bevindingen ten aanzien van wel/niet begrijpen niet meer beter te worden terug aan de behandelaar.
  • Adviseer de AYA/naasten de vragen die er (nog) zijn te bespreken met de behandelend arts.
  • Bespreek de mogelijkheid van verwijzing naar een palliatief/ondersteunend team met behandelaar en AYA/naasten.
  • Zorg dat het palliatief/ondersteunend team weet van de wensen van de AYA omtrent symptoombestrijding.
Gerelateerde onderwerpen
Dood
Vragen
  • Heb je angst voor de dood? Ook als je curatief behandeld wordt?
  • Is de dood bespreekbaar voor jou en je naasten?
  • Heb je (praktische) vragen over de naderende dood?
  • Zijn er nog wensen te vervullen voor jou?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Stimuleer dat gezinsleden ook over de dood open en eerlijk met elkaar (blijven) communiceren.
  • Signaleer eventuele haperingen in contact en maak deze bespreekbaar.
  • Bespreek waar jonge ouders advies kunnen krijgen afgestemd op de leeftijd van hun kind(eren) hoe de naderende dood met hen te bespreken.
  • Bespreek de mogelijkheid van de wensambulance.
Gerelateerde onderwerpen
Late effecten
Vragen
  • Heb je vragen over late effecten (fysiek, psychosociaal) van de ziekte/behandeling?
  • Ondervind je late effecten van de ziekte/behandeling?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Bespreek met de AYA het belang van een gezonde leefstijl.
  • Bespreek met de AYA de late effecten van de ziekte/behandeling.
  • Adviseer de AYA de vragen die er zijn te bespreken met zijn behandelend arts of verpleegkundig specialist ook al is dit lange tijd na beëindigen van de behandeling.
Relevante links
Gerelateerde onderwerpen
Complementaire zorg
Vragen
  • Maak je gebruik van complementaire middelen (bijv. wietolie, kurkuma, Sintjanskruid)?
  • Maak je gebruik van complementaire interventies (denk aan yoga, meditatie, mindfulness, massage, acupunctuur)?
  • Hebben jij en/of je naasten behoefte aan informatie over complementaire zorg?
  • Verwijs de AYA zonodig naar een Integrative Medicine consulent of consulteer deze arts zelf.
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Indien van toepassing: Wijs de AYA op mogelijke negatieve invloed van voedingssupplementen/vitaminepreparaten op de werking van de medicatie van de behandeling.
  • Indien van toepassing: Bespreek met de AYA dat de behandelaar op de hoogte moet zijn van het gebruik van voedingssupplementen/vitaminepreparaten > bespreek met de behandelaar of hiervoor tijdens de opname/behandeling aanvullende maatregelen genomen moeten worden.
Gerelateerde onderwerpen
Ziekte en behandeling
Vragen
  • Kun je zelf beschrijven wat je ziekte en behandeling inhoudt?
  • Hoe ga je om met je ziekte/behandeling?
  • Hoe gaan je naasten om met je ziekte/behandeling?
  • Gebruik je genotsmiddelen? (alcohol, drugs, roken, etc.)
  • Gebruik je medicijnen of supplementen? [zie ook thema complementaire zorg]
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Organiseer zo nodig een aanvullend gesprek voor de AYA/naasten met de behandelaar om eventuele onduidelijkheden ten aanzien van ziekte/behandeling te bespreken of om verschil in emoties te bespreken.
  • Wees duidelijk en eenduidig in je communicatie ten aanzien van eventuele bijwerkingen van de behandeling.
  • Monitor de bijwerkingen zorgvuldig en probeer deze te beperken aan de hand van bestaande richtlijnen/protocollen.
  • Indien van toepassing: Wijs de AYA op mogelijke negatieve invloed van voedingssupplementen/vitaminepreparaten op de werking van de medicatie van de behandeling.
  • Indien van toepassing: Bespreek met de AYA dat de behandelaar op de hoogte moet zijn van het gebruik van voedingssupplementen/vitaminepreparaten > bespreek met de behandelaar of hiervoor tijdens de opname/behandeling aanvullende maatregelen genomen moeten worden.
  • Indien van toepassing: Organiseer zo nodig ondersteuning indien de AYA het gebruik van genotsmiddel(en) wil stoppen/minderen > via behandelaar/huisarts.
  • Schakel laagdrempelig aanvullende hulp in van maatschappelijk werk/psycholoog/AYA poli zorgteam (in AYA kenniscentra) bij verstoorde coping van de AYA/naasten.
  • Schakel de Integrative Medicine consulent (arts) in voor advies of doorverwijzing.
  • Therapietrouw bij de AYA bevorderen door middel van voorlichting en een passend, flexibel medicatieschema waar de AYA zelf een zo maximaal mogelijke mate van zeggenschap over heeft.
  • Indien er sprake is van therapieontrouw: zonder oordeel vragen naar opvattingen en zorgen bij de AYA over het medicijn, de ideeën over wat het effect/noodzaak van het medicijn is. Hierop indien mogelijk interventies zetten.
  • Wijs de AYA op patiëntenverenigingen afhankelijk van diagnose of lotgenotencontact: Stichting Jongeren en Kanker bijvoorbeeld of de tumorspecifieke patiëntenorganisaties.
Gerelateerde onderwerpen
Hypotheken en verzekeringen
Vragen
  • Woon je in een koophuis of heb je in de toekomst een wens om een huis te kopen?
  • Heb je vragen over hypotheken en verzekeringen in combinatie met de ziekte/behandeling?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Verwijs de AYA voor aanvullende informatie over hypotheken & verzekeringen naar website www.kankerenverzekeren.nl.
Gerelateerde onderwerpen
Uitkeringen en vergoedingen
Vragen
  • Heb je recht op een uitkering of vergoeding?
  • Heb je vragen over uitkeringen en vergoedingen in combinatie met de ziekte/behandeling?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Eventueel preventief, maar in ieder geval bij meer ingewikkelde vragen/problemen medisch maatschappelijk werk inschakelen.
  • Ook de medisch maatschappelijk werker kan indien gewenst advies vragen aan de regionale AYA-poli.
Gerelateerde onderwerpen
Werk en re-integratie
Vragen
  • Heb je een (bij)baan?
  • Vanaf welke datum ben je ziek gemeld?
  • Heb je vragen over werk en re-integratie in combinatie met de ziekte/behandeling?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Samen met de AYA de maatschappelijke impact, hulpvraag en prioriteiten in kaart brengen > hoe is het contact met de werkgever/bedrijfsarts.
  • Eventueel preventief, maar in ieder geval bij meer ingewikkelde vragen/problemen medisch maatschappelijk werk inschakelen of indien aanwezig/noodzakelijk verwijzing naar een klinisch arbeidsgeneeskundige oncologie voorstellen.
  • Verwijs de AYA naar de Wet Verbetering Poortwachter.
  • De AYA helpen zijn/haar normale leven zoveel mogelijk te blijven leiden (werk, belangrijke gebeurtenissen) door waar mogelijk eventuele aanpassingen voor te stellen in het behandelschema.
  • In de laatste fase van de behandeling de AYA voorbereiden op een toekomst zonder ziekte.
Gerelateerde onderwerpen
Opleidingen
Vragen
  • Volg je momenteel een opleiding?
  • Heb je vragen over opleiding/studie in combinatie met de ziekte/behandeling?
Interventies in te zetten door de zorgverlener
  • Adviseer de AYA contact op te nemen met de mentor/studiebegeleider/decaan om situatie te bespreken.
  • Verwijs de AYA naar het medisch maatschappelijk werk indien hij/zij ondersteuning nodig heeft bij vragen over voortzetting van de studie.
  • Verwijs de AYA naar de website van DUO IB.
  • Bedenk dat het zowel voor de AYA als de mentor/studiebegeleider/decaan soms erg lastig is om in te kunnen schatten of iets wel/niet haalbaar is qua opleiding in combinatie met de behandeling > als zorgprofessional kun je hierin mogelijk adviseren.
  • Eventueel ondersteuning/advies regelen om een andere opleiding te kiezen.
  • De AYA helpen zijn/haar normale leven zoveel mogelijk te blijven leiden (opleiding, belangrijke gebeurtenissen) door waar mogelijk eventuele aanpassingen voor te stellen in het behandelschema.
  • In de laatste fase van de behandeling de AYA voorbereiden op een toekomst zonder ziekte.
Gerelateerde onderwerpen

Hoe de AYA-anamnese te gebruiken

De AYA-anamnesetool is bedoeld om te gebruiken bij het voorbereiden en/of uitvoeren van leeftijdsspecifieke consulten die het hele traject plaatsvinden, om de leeftijdsspecifieke zorgbehoeften van de AYA te bemerken en te monitoren. Tijdens het voorbereiden of afnemen van de anamnese klik je op een van onderstaande thema’s om de bijbehorende vragen en interventies weer te geven. De AYA-anamnese bevat 18 onderwerpen die de zorgverlener gedurende het behandeltraject en in de follow-up door middel van gesprekken uitvraagt. De zorgverlener kan met interventies op deze zorgbehoeften anticiperen. 

Let op: vruchtbaarheid is het enige onderwerp dat je direct in het eerste gesprek besproken MOET bespreken, nog voordat de behandeling start. Ook al heeft de AYA nu geen (vaste) partner, of nog niet over een kinderwens nagedacht: de behandelingen kunnen de vruchtbaarheid aantasten en dus is het belangrijk om het thema te bespreken met de AYA, conform de SONCOS-normering voor AYA-zorg.

De AYA-anamnesevragen

De AYA-anamnesevragen dienen als opstap en gespreksondersteuning (naast de standaard anamnesevragen/-interventies) om als zorgprofessional in staat te zijn AYA-zorg te verlenen. Per thema is een divers aantal vragen uitgeschreven maar wélke vragen relevant zijn is per AYA verschillend. Daarom probeer je in het kennismakingsgesprek erachter te komen wie de AYA is. Welke sociaal economische status heeft de AYA (zoals studie, werk, huisvesting, inkomsten). In welke context leeft de AYA (thuis, zelfstandig, alleen- of samenwonend, jong gezin, etc)? Aan de hand van die eerste observatie pak je de meest relevante onderwerpen uit de AYA-anamnese voor het eerste gesprek.  Per thema zijn ook interventies uitgeschreven voor zorgverleners waarmee deze kan anticiperen op de vragen en zorgbehoeftes.

Het kan voorkomen dat een aantal thema’s gedurende het zorgtraject terugkomen omdat de AYA bijvoorbeeld behoefte heeft aan verdieping of het thema nogmaals wil bespreken. Het kan ook voorkomen dat een thema’s nooit besproken hoeft te worden. Dit is persoonsafhankelijk.

anamnese

Uitgangspunten AYA-zorg

Voorafgaande aan het afnemen van de AYA-anamnese is het goed dat de AYA-zorgverlener weet wat de belangrijkste uitgangspunten zijn bij het verlenen van AYA-zorg vanaf diagnose.

Cookie settings
Privacyverklaring

Functional cookies

Een cookie is een eenvoudig klein bestandje dat met pagina’s van deze website wordt meegestuurd en door jouw browser op de harde schrijf van je computer wordt opgeslagen. De daarin opgeslagen informatie kan bij een volgend bezoek weer naar onze servers teruggestuurd worden. Deze cookies zijn noodzakelijk voor een goede werking van de Website.

Analytical cookies

De analytische cookies verzamelen informatie over hoe bezoekers de website gebruiken. Deze informatie helpt ons om de website te verbeteren, waardoor deze beter aansluit op jouw wensen. Wij gebruiken hiervoor Google Analytics om geanonimiseerde overzichten te maken van het bezoekersverkeer op onze website.

Marketing cookies

Hiermee wordt bijgehouden welke pagina’s je bezoekt op internet om je persoonlijke profiel op te kunnen bouwen. Dit profiel wordt niet gekoppeld aan jouw naam, adres, e-mailadres en dergelijke zoals bij ons bekend, maar dient alleen om advertenties af te stemmen op jouw profiel zodat deze zo veel mogelijk relevant voor je zijn. Voor deze cookies vragen wij jouw toestemming. Zonder jouw toestemming worden deze cookies dus niet geplaatst.